Co to jest nieinwazyjna wentylacja?
Nieinwazyjna wentylacja (NIV – Non-Invasive Ventilation)
To metoda wspomagania oddychania bez konieczności stosowania inwazyjnych procedur (np. intubacji tchawicy). Polega na dostarczaniu powietrza pod zwiększonym ciśnieniem przez maskę twarzową lub nosową, co ułatwia wymianę gazową i odciąża mięśnie oddechowe.
Rodzaje nieinwazyjnej wentylacji:
-
CPAP (Continuous Positive Airway Pressure):
-
Stałe dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych przez cały cykl oddechowy.
-
Stosowane głównie w obturacyjnym bezdechu sennym (OBS).
-
BiPAP (Bilevel Positive Airway Pressure):
-
Dwa poziomy ciśnienia: wyższe podczas wdechu (IPAP), niższe podczas wydechu (EPAP).
-
Używane w niewydolności oddechowej (np. zaostrzenie POChP, ostra niewydolność serca).
Główne wskazania:
-
Ostra niewydolność oddechowa (np. zaostrzenie POChP, obrzęk płuc, zapalenie płuc).
-
Przewlekłe schorzenia (np. zespół hipowentylacji otyłościowej, choroby nerwowo-mięśniowe, zwłóknienie płuc).
-
Bezdech senny (zwłaszcza ciężki OBS oporny na inne terapie).
Przeciwwskazania:
-
Niestabilny stan pacjenta (wymagający natychmiastowej intubacji).
-
Zaburzenia świadomości (brak współpracy, ryzyko zachłyśnięcia).
-
Urazy twarzoczaszki/deformacje uniemożliwiające założenie maski.
-
Ciężka hipoksemia (np. SpO₂ < 85% mimo tlenoterapii).
Zalety w porównaniu z wentylacją inwazyjną:
-
Unika powikłań intubacji (np. uszkodzenie strun głosowych, zapalenie płuc związane z respiratorem).
-
Zachowuje naturalne funkcje (mowa, połykanie).
-
Możliwość stosowania w domu (np. przy przewlekłych chorobach).
-
Mniejszy dyskomfort dla pacjenta.
Podsumowanie:
Nieinwazyjna wentylacja to bezpieczna i skuteczna alternatywa dla respiratora w wielu stanach klinicznych. Wymaga jednak odpowiedniego doboru pacjenta, dopasowania maski oraz monitorowania. W przypadku OBS często łączy się ją z terapią CPAP/BiPAP, która nie tylko leczy bezdechy, ale też poprawia jakość snu i życia.
